Intentieverklaring opmaak Onroerenderfgoedrichtplan Doel en polders Linkerscheldeoever
Waarom een onroerenderfgoedrichtplan?
In het 'Verbond voor de toekomst en leefbaarheid van het ommeland van de haven van
Antwerpen, de polders en Linkerscheldeoever' werden afspraken opgenomen om het
landschap en erfgoed in Doel en de omliggende polders te waarderen. Daarbij is afgesproken
om een erfgoedbeleid uit te werken in de vorm van een onroerenderfgoedrichtplan, waarin
de landschaps- en erfgoedwaarden van de polders op Linkerscheldeoever opgenomen
worden (VLSO 6.1). Het onroerenderfgoedrichtplan zal ook een actieprogramma bevatten.
Het zal dienen als toetsingskader voor de initiatieven waarbij een impact op landschappelijke
en/of erfgoedelementen van de regio verwacht kan worden.
Een onroerenderfgoedrichtplan focust op de opmaak van een geïntegreerde
langetermijnvisie voor een welbepaald thema en/of gebied. Bij de opmaak van een
onroerenderfgoedrichtplan staan samenwerking en participatie met verschillende actoren
en de lokale bevolking centraal. Dit garandeert een geïntegreerde benadering van het
onroerend erfgoed met aansluiting bij diverse andere sectoren die impact hebben op het
erfgoed. Het plan wordt uiteindelijk goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Om de
uitvoering van de visie maximaal te concretiseren, kan er ook een actieprogramma worden
opgemaakt met concrete acties van de partners om de gezamenlijke doelstellingen op het
terrein te realiseren. De goedkeuring van het actieprogramma legt de afspraken tussen de
partners vast. Aan het onroerenderfgoedrichtplan zijn geen directe rechtsgevolgen
gekoppeld voor de partners, maar goedkeuring van het actieprogramma resulteert wel in
een formeel engagement van de partners om deze acties uit te voeren binnen vastgestelde
termijnen.
Wat willen we doen?
We willen een toekomstvisie opmaken voor het erfgoed van Doel en omliggende historische
polders met woonkernen en verspreide bewoning in een evenwichtige verhouding tot en
geïntegreerd met landbouw, natuur, wonen, toerisme, haven en Sigmaplan.
De krijtlijnen voor de geïntegreerde langetermijnvisie worden gevormd door de afspraken
die gemaakt zijn in het kader van het Verbond rond landbouw, natuur, erfgoed, landschap,
mobiliteit en het behoud van het dorp Doel en omliggende gehuchten en bewoning. Het
onroerenderfgoedrichtplan beoogt daarbij een doorvertaling van deze principes naar
duidelijke richtlijnen en acties. Zo kan het dienen als toetsingskader voor de initiatieven
waarbij een impact op landschappelijke- en/of erfgoedelementen van de regio verwacht kan
worden. (1) Voor het ruime gebied van het Verbond wordt een visie rond erfgoed uitgewerkt, terwijl het actieprogramma zich beperkt tot het kerngebied van de polders ten noorden van
de haven met name Doelpolder, Prosperpolder, Nieuw- en Oud-Arenbergpolder (zie kaart in
bijlage).
De inhoudelijke basis voor het onroerenderfgoedrichtplan wordt gevormd door de reeds
uitgevoerde studies (Ruraal erfgoed Linkeroever, studie stratenpatroon Doel, vervolgstudies
erfgoed haven, inventaris onroerend erfgoed, landschapsatlas,...), die maximaal zullen
worden gebruikt. Deze gegevens worden aangevuld met een waardering van de bestaande
toestand en waar nodig bijkomend onderzoek.
De toekomstvisie komt tot stand door participatie en overleg met de partners uit het
verbond en andere betrokkenen of geïnteresseerden, hetgeen een meer gedeelde
verantwoordelijkheid over de zorg voor het erfgoed op Linkerscheldeoever wil
teweegbrengen, zowel in beheer als financieel.
Alle voorstellen tot formele beslissing worden eerst aan de klankbordgroep voorgelegd,
alvorens deze op de stuurgroep kunnen worden geagendeerd.
Dit overleg met de verschillende betrokken actoren moet tegen eind 2024 leiden tot een
gedragen visie en actieprogramma over de toekomst van waardevolle landschappelijke
gehelen, landschapselementen, gebouwen en sites met erfgoedwaarde op de
Linkerscheldeoever en de ondersteunende, stimulerende of remediërende maatregelen die
hier uit voortvloeien. In het OERP wordt de impact van deze visie op de eigendommen in
functie van gebruik of herbestemming inzichtelijk gemaakt. Aan het actieprogramma wordt
een financieringsplan gekoppeld met de budgettaire impact en verdeling.
Verder bouwen op het Verbond
Het onroerenderfgoedrichtplan beoogt een verdere uitwerking van de afspraken rond
erfgoed in het Verbond Linkerscheldeoever. In het Verbond is consensus over
havenuitbreiding, waarbij het dorp Doel blijft bestaan. Naast maatregelen voor de
leefbaarheid van de landbouw, natuurcompensatie – en instandhouding en buffering van de
haven, zijn maatregelen afgesproken om het landschap en erfgoed in Doel en omliggende
polders te waarderen. Tevens blijven ook specifieke woonkernen in de polders bestaan en
wordt de leefbaarheid verbeterd.
In het Verbond zijn in de verschillende hoofdstukken specifieke afspraken opgenomen met
betrekking tot landschap en erfgoed , die mee het uitgangspunt vormen voor de visie en
actieprogramma van het onroerenderfgoedrichtplan, met name artikels 1.1.3, 1.2.5, 1.2.6,
1.3.3, 3.1-3.6, 4.3, 4.5,4.7, 4.9, 6.1-6.5. Het Verbond zal daarbij in zijn geheel worden
gerespecteerd, waarbij ook de andere afspraken rond landbouw, natuur, grondenbeleid, het
dorp Doel, woonkernen en -korrels en mobiliteit en de bijhorende bijlagen (2) volwaardig deel uitmaken van het afwegingskader. Er is bij de uitwerking van de visie rond erfgoed en
landschap specifiek aandacht voor de netto-ruimtebalans die is afgesproken tussen
landbouw en natuur (§ 1.1.2). Met betrekking tot Doelpolder Midden worden de principes in
§ 1.2.5 gevolgd:
1.2.5. Partijen erkennen dat er voor Doelpolder Midden nog geen eensgezindheid is,
maar willen via overleg tot een akkoord komen, gebaseerd op volgende principes:
1.2.5.1. de gehuchten Ouden Doel en Rapenburg blijven behouden, inclusief
volwaardige toegangsmogelijkheid, ten minste via de Westlangeweg. De toekomst
van de Oostlangeweg wordt verder onderzocht bij het ontwerp van Doelpolder
Midden, maar het minimum is dat deze as zichtbaar blijft in het landschap;
1.2.5.2. de Scheldedijk blijft behouden;
1.2.5.3. de Doelpolder zal onder estuariene invloed komen (gecontroleerde
gereduceerde getijwerking) via een in- en uitlaatconstructie in de Scheldedijk, als uit
het MER-proces, inclusief een toetsing van de waterkwaliteit van de Schelde volgens
recente inzichten (met name PFAS), blijkt dat dit vanuit milieu-oogpunt aanvaardbaar
is;
1.2.5.4. de inrichting van het gebied dient te voldoen aan de natuurdoelstellingen,
maar probeert zo veel mogelijk verregaande ingrepen in het landschap te
vermijden;
1.2.5.5. het verdere ontwerp verloopt via een participatief proces, gekoppeld aan de
opstart van een GRUP-procedure;
1.2.5.6. de landbouwgronden in de Doelpolder worden behandeld conform art. 1.1.1.
Indien het onroerenderfgoedrichtplan maatregelen voorstelt die invloed hebben op andere
aspecten van het Verbond, zal dat inzichtelijk gemaakt worden.
Bestaande besluitvorming en lopende planvorming
Het onroerenderfgoedrichtplan houdt rekening met de beslissingen genomen door de
Vlaamse regering die betrekking hebben op Linkerscheldeoever, zoals onder meer de
havenuitbreiding, de instandhoudingsdoelstellingen voor natuur (de prioritaire inspanningen
van het S-IHD-besluit), herbevestigde agrarische gebieden,.... Ook wordt rekening gehouden
met reeds goedgekeurde gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen of
natuurbeheersplannen met impact op het erfgoed. Aan de partners wordt dan ook gevraagd
om deze documenten beschikbaar te stellen voor de ontwerpers van het
onroerenderfgoedrichtplan.
In het kader van de uitvoering van het Verbond zijn reeds verschillende planningsprocessen
opgestart in functie van de havenuitbreiding en -inbreiding, de daaruit voorvloeiende
natuurcompensaties, herontwikkeling Doel, restauratie en herbestemming beschermde
monumenten,... . Om tegenstrijdige visies te voorkomen, wordt tussentijds afgestemd met
deze lopende planvorming om de aanwezige erfgoedwaarden en landschappelijke waarden
mee in de afweging van de maatregelen op te nemen (cf. §6.2 in het Verbond). Voor de
natuurcompensatie van de restgronden haven aan Salegem en Beverse dijk is dit proces
afgerond. Voor ECA is het overleg lopende. Tevens wordt afstemming gezocht met
toekomstig geplande ontwikkelingen in het onderzoeksgebied, zoals de inrichtingsvisie voor
Grote Geule en ommeland of Doelpolder Midden. De timing van deze planningsprocessen is
niet afhankelijk van de goedkeuring van het OERP. Het is wel de betrachting deze processen zoveel mogelijk te laten samensporen. Aan de partners wordt gevraagd om de ontwerpers
en partners van het onroerenderfgoedrichtplan te betrekken bij deze planvorming.
Visie en engagement
Samen werken we aan een toekomst voor het erfgoed op Linkerscheldeoever als
waardevol geïntegreerd onderdeel van de ontwikkeling van haven, natuur, bewoning,
landbouw, toerisme en sigmaplan in navolging van het Verbond. Daarbij koesteren we de
eigen identiteit van de Wase Scheldepolders met hun kenmerkende elementen als een
belangrijke schakel tussen verleden, heden en toekomst van Linkerscheldeoever.
Juridische en financiële impact
De intentieverklaring beoogt in eerste plaats het vastleggen van een duidelijk kader voor de
opmaak van het onroerenderfgoedrichtplan en het bevestigen van het engagement van de
deelnemende partners. Aan de ondertekening van dit document kunnen geen
verbintenissen, verplichtingen of engagementen worden ontleend die buiten de opmaak van
het onroerenderfgoedrichtplan en bijhorend actieprogramma vallen. Er zijn geen financiële
implicaties verbonden aan de ondertekening van deze intentieverklaring. De budgettaire
impact en verdeling van de financiële inspanningen tussen de partners maakt onderdeel uit
van het actieprogramma, dat afzonderlijk en vrijblijvend ter ondertekening zal worden
voorgelegd aan de deelnemende partners.
Partners
het Vlaamse Gewest, vertegenwoordigd door de Vlaamse Regering, voor wie optreden:
Jan Jambon, Minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van
Buitenlandse Zaken, Cultuur, Digitalisering en Facilitair Management;
Matthias Diependaele, Vlaams minister van Financiën en Begroting, Wonen en
Onroerend Erfgoed;
Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken;
Zuhal Demir, Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en
Toerisme;
Jo Brouns, Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale economie en
Landbouw
de Gemeente Beveren p.a. Gravenplein 8, 9120 Beveren, vertegenwoordigd door Marc Van
de Vijver, burgemeester en Jo Van Duyse, algemeen directeur;
De Vlaamse Waterweg NV, nv van publiek recht zoals bepaald in het decreet betreffende
het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschap De Vlaamse
Waterweg nv, van 23 december 2016, KBO 0216.173.309, met maatschappelijke zetel te
3500 Hasselt, Havenstraat 44, vertegenwoordigd door Chris Danckaerts, gedelegeerd
bestuurder;
de Maatschappij voor het haven-, grond- en industrialisatiebeleid van het
Linkerscheldeoevergebied, opdrachthoudende vereniging in de zin van het decreet van 6 juli
2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking, KBO 0223.944.690, met
maatschappelijke zetel te 9120 Kallo, Sint-Paulusplein 27, vertegenwoordigd door Boudewijn
Vlegels, voorzitter en Kris Herremans, bestuurder;
Haven van Antwerpen-Brugge, nv van publiek recht, KBO 0248.399.380, met
maatschappelijke zetel te 2030 Antwerpen, Zaha Hadidplein 1, vertegenwoordigd door
Guy Janssens, Chief Corporate Affairs Officer;
de Polder van het Land van Waas, ondernemingsnummer 0255.980.129, p.a.
Verheyenplein 11A, 9130 Verrebroek, vertegenwoordigd door Jan Balliauw, dijkgraaf;
Doel 2020, p.a. Oud Arenberg 111, 9130 Kieldrecht, vertegenwoordigd door Jan Creve en
Denis Malcorps;
de vzw Erfgoedgemeenschap Doel & Polder, ondernemingsnummer 0631.998.550 p.a.
Zoetenberm 21A, 9130 Kieldrecht, vertegenwoordigd door Johan De Vriendt, voorzitter Raad
van Bestuur;
vzw Herita, BTW nummer: 0454.452.225, p/a Oude Beurs, 27 , 2000, Antwerpen,
vertegenwoordigd door Matthias Francken, directeur.
Doelland, p.a. Campus Sint-Lucas Gent, Hoogstraat 51, 9000 Gent, vertegenwoordigd door
Daan De Volder
Erfpunt, p.a. Regentiestraat 63, 9100 Sint-Niklaas, vertegenwoordigd door Johan Smet,
voorzitter en Filip Baeyens, ondervoorzitter.
(1) Toekomstverbond art. 6.1 § 2
(2) bijlage 1: kaart Linkerscheldeoever volgens het Verbond, bijlage 2: Landbouwgronden in
overheidsbezit voor 1/7/2021; Bijlage 3: Landbouwgronden in overheidsbezit vanaf 1/7/2021-
30/3/2022; bijlage 4: VR 2022 3003 DOC.0398/5 plan van aanpak voor de leegstaande gebouwen in
het poldergebied (cf. §4.9).
Doelse Feesten en Scheldewijding 2023
Op 27 augustus vindt in Doel de 47ste Scheldewijding plaats. Een bijzondere dag van
solidariteit met het belaagde dorp waar voorbije jaren telkens meer dan 20.000
mensen op afkwamen. Vanaf 10u 's morgens tot 's avonds laat vinden tal van
activiteiten plaats met als hoogtepunt de eigenlijke Scheldewijding.
Vanaf 10u: diverse markten en activiteiten
Grote rommel- en brocantemarkt in het centrum van het dorp. Feestmarkt op de
Engelse Steenweg. Oude ambachtenmarkt en demonstraties in de Hooghuisstraat. Smeden – kunstsmid en hoefsmid aan het werk (Kerk). Schapendrijven met honden
(weide rechtover klooster Doel). Infostands rechtover De Doolen (Engelse Steenweg)
Grote parkings aan de rand van het dorp. Estafette met huifkarren en Vlaamse
boerenpaarden van aan het kruispunt Engelse Steenweg tot in het centrum.
Erfgoedwandeling met Johan De Vriendt. Gegidste rondleidingen in de kerk van Doel
met Simone Gillis.
Terrassen op de Engelse Steenweg – Parkje (Streekbrouwerij Decock) –
Watersportvereniging De Noord – Gemeenschapshuis De Doolen
Muziek op diverse locaties met Shantykoor Gaffeltuig, de volksmuzikantenfanfare,
Murgfanfare Agrum. 's Avonds op de Doolen optredens van 'the Happy Suspended'
en 'Handkerchief'.
Scheldewijding en stoet
11u30: Scheldewijdingsmis in de kerk van Doel, opgeluisterd door het Sint-
Gregoriuskoor van Kieldrecht met celebrant E.H. Patrick De Baets.
12u15: Vertrek aan de kerk van de stoet naar de Schelde voorafgegaan door de
volksmuzikantenfanfare. Aansluitend: traditionele Scheldewijding - bootwijding en
vlootshow in de getijdenhaven.
3de Vlaams Kampioenschap troswerpen
Diegene die van de grootste afstand met
de tros de bolder treft is kampioen. De competitie gaat door op de dijk vanaf 11u.
Inschrijven ter plaatse.
Inschrijvingen - medewerkers
Voor de rommel- en brocantemarkt zijn nog slechts enkele plaatsen vrij. Er dient
vooraf ingeschreven te worden via het contactadres: doelsefeesten@gmail.com
47e Scheldewijding en Doelse Feesten in thema van Doel mee maken
Zondag a.s. vindt voor de 47e keer de Scheldewijding plaats in Doel. Dat gebeurt anders dan voorheen in een sfeer van optimisme. Een optimisme dat zich o.m. weerspiegelt in het thema 'Doel mee maken'.
Omslag
Met de renovatie van de kade, de restauratie van het Hoog Huis en de voorbereiding tot consolidatie en renovatie van een reeks woningen worden de eerste aanzetten gegeven voor een echte omslag. Die omslag laat zich ook zien tijdens de Scheldewijding. Verschillende betrokken overheden zijn voor het eerst aanwezig op de Scheldewijding om tekst en uitleg te geven over de toekomst van Doel en zijn ommeland. Zo is ter hoogte van de molen een infostand van Grenspark Groot-Saeftinghe. Erfgoedorganisatie Herita, de nieuwe eigenaar van het hoog Huis, geeft tekst en uitleg bij de plannen rond het Hoog Huis dat voor het eerst in jaren weer te bewonderen staat. Ook de Vlaamse overheid is vertegenwoordigd met een stand van het fameuze "Verbond voor de toekomst" waar uitleg wordt gegeven rond de plannen en de lopende procedures.
Vreemde mix
Daarnaast blijven de Scheldewijding en de Doelse Feesten een van de meest merkwaardige evenementen in de regio. Een opmerkelijke mix van religieuze traditie, een volksfeest en een strijd- en solidariteitsbijeenkomst waar voorbije jaren tot 30.000 mensen op afkwamen. Daarmee kent dit evenement zijn gelijke niet in Vlaanderen.
Hoogtepunt van de dag
Voor a.s. zondag staan opnieuw allerhande activiteiten op het getouw. Hoogtepunt zijn de activiteiten die rechtstreeks met de eigenlijke Scheldewijdng te maken hebben. Traditioneel is er om 11u30 de Scheldewijdingsmis in de kerk van Doel, opgeluisterd door het Sint-Gregoriuskoor van Kieldrecht met celebrant E.H. Patrick De Baets. Om 12u15 vertrekt aan de kerk de stoet naar de Schelde voorafgegaan door de volksmuzikantenfanfare olv. Hartwin DHoore. Aansluitend: traditionele Scheldewijding - bootwijding en vlootshow in de getijdenhaven.
Ruime waaier aan activiteiten activiteiten
Daarnaast zijn er de ganse dag door diverse markten, demonstraties, smeden aan het werk, schapen drijven en muzikale optredens op diverse locaties. Overdag zijn er de volksmuzikantenfanfare, het Shantykoor Gaffeltuig en de 30 koppen tellende Murga-fanfare Agrum uit Heist op den Berg. 's Avonds op de Doolen spelen de Antwerpse groep Handkerchief en de Gentse band 'the Happy Suspended'. Er zijn gidsbeurten in de kerk van Doel en er zijn de 'muzikale windstreekverhalen': topmuzikanten Hartwin Dhoore en Odfried Van Moeseke brengen samen met Johan De Vriendt (inspirator van de Erfgoedgemeenschap en auteur van het boek Heimweeën) op drie plaatsen in het dorp een beklijvend muzikaal en literair programma.
In de Hooghuisstraat staat een middeleeuws kamp opgesteld van de Ridders van Pendragon. In de Liefkenshoekstraat, onder de Scheldedijk kan een bezoek gebracht worden aan het gedichtenbos. Op de Scheldedijk organiseert de vzw de Maakschappij het 3e kampioenschap Troswerpen.
Parkings, estafette, grote terrassen
Aan de rand van het dorp zijn twee grote parkings voorzien (Engelse Steenweg en Scheldemolenstraat). Een estafettedienst met boerenpaarden brengt bezoekers naar het centrum. In het dorp zijn verschillende terrassen voorzien om de hongerigen en dorstigen van het nodige te voorzien. Zo is o.m. de lokale brouwerij De Bock (Beveren) aanwezig met zijn assortiment aan ambachtelijke bieren. Aan de Molen heeft het Kieldrechtse team van 'Kom op tegen Kanker' plaats genomen met zijn 'Vechtersbier'. Verder zijn er nog terrassen aan de Spuikom (WSV De Noord), op De Doolen en aan de Engelse Steenweg.
Om en bij de 100 vrijwilligers leiden het evenement in goede banen.
Persmededeling Doel 2020, 14 juli 2023
ANB herziet plannen ivm kap van bosgebied in Verrebroek
Gesprekken Doel 2020 en EGD&P met ANB leiden tot compromis rond kap van bomen aan Drijdijck
Nadat eerder was aangekondigd dat er ter hoogte van de Drijdijck van Verrebroek 150 bomen zouden gekapt worden heeft ANB zijn plannen bijgesteld. De aankondiging zorgde voor heel wat commotie bij omwonenden. Ook het actiecomité Doel 2020 en de Erfgoedgemeenschap Doel & Polder reageerden scherp. Rechtstreeks overleg tussen Doel 2020 en de Erfgoedgemeenschap Doel & Polder enerzijds, ANB anderzijds, zorgden uiteindelijk voor een compromis en een bijstelling van de plannen. De 'veteranenbomen', waaronder volwassen notelaars, kastanje, linde, hazelaar en verschillende fruitbomen, blijven behouden. De plannen voor de afgravingswerken worden hierop aangepast. Volgens ANB kan het hiermee nog altijd een aanvaardbare terreininrichting realiseren.
Doel 2020 en EGD&P zijn tevreden dat ANB bereid was tot verdere dialoog én tot bijstelling van de plannen. Afspraak werd gemaakt om in de toekomst bij inrichtingsplannen meer pro-actief af te stemmen. Voor de Erfgoedgemeenschap en Doel 2020 moet bij natuurontwikkelingsplannen meer rekening gehouden worden met de waarde van het bestaande landschap en de aanwezige natuurwaarden zoals volwassen bomen. De Erfgoedgemeenschap Doel & Polder en Doel 2020 vragen tevens aan de gemeente Beveren dat hieraan in de toekomst effectief de nodige aandacht besteed wordt en bezwaarschriften die hierop betrekking hebben ernstig worden genomen. Dat was tot nu toe onvoldoende het geval. Het zou rond dit (gevoelig) thema nochtans heel wat problemen (en commotie) kunnen vermijden.
20 mei 2023
Maurice Vergauwen overleden
Ere-veldwachter van Doel en actief lid van Doel 2020
Na een korte ziekte overleed op 20 mei jl. onverwacht onze goede vriend en oud-veldwachter van Doel, Maurice Vergauwen op 93-jarige leeftijd.
Maurice was niet alleen al decennia actief lid van Doel 2020. Hij deed ook nog altijd zelf de volledige administratie van de Doelse watersportvereniging De Noord, waarvan hij voorzitter en secretaris was. De weken voor zijn overlijden was hij nog bezig met de organisatie van de komende Scheldewijding en in het najaar gaf hij voor het regioblad 't Koerierke nog een voordracht. Hij was tevens erevoorzitter van de Erfgoedgemeenschap Doel & Polder. Een activist, altijd in de weer voor het goede doel.
We zullen je warme vriendschap, je kleurrijke verhalen en je harde inzet ten zeerste missen Maurice. We zullen je nooit vergeten, beste vriend.
Video van Paul Veltman uit 2021: Doel de ondergang van het dorp aan de Schelde. In gesprek met Maurice Vergauwen oud veldwachter van Doel, een interview uit 2007 met beelden uit het verleden en heden wat nu in 2021 als een spookdorp is achter gebleven.
Persmededeling Doel 2020, 10 mei 2023
Doel 2020 tevreden met tijdelijke oplossing voor molen in Doel
De brasserie van de molen van Doel staat sedert begin dit jaar leeg maar krijgt nu toch een tijdelijke invulling. Dat stemt bewoners en actiecomité tevreden.
Eind 2022 werd de uitbating van de brasserie van de molen in Doel stopgezet omwille van de plannen van het gemeentebestuur van Beveren om de brasserie af te breken en een nieuwbouw in de plaats te zetten. Die plannen – een gloednieuw gebouw dat boven de molen zou uitsteken – werden door de diensten van erfgoed afgewezen. Ook de Erfgoedgemeenschap Doel & Polder (EGD&P) en de vzw Molenzorg verzetten zich ertegen. De gemeente ging toch met de plannen door waarna het Departement Omgeving en de Erfgoedgemeenschap Doel & Polder in beroep gingen. Naar verwachting werden de plannen van de gemeente geschorst door de Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen. Ondertussen had - met het oog op de afbraak die niet mocht doorgaan - de succesvolle brasserie wel al de deuren moeten sluiten. Onnodig en voorbarig dus.
Dat het pand begin dit jaar leeg kwam te staan creëerde bij de bewoners tevens de vrees dat het een nieuwe kankerplek zou worden in het dorp of een attractiepool voor vandalen. In die zin pleitte de onafhankelijk lijst Beveren 2020 er in de gemeenteraad voor om het pand zo snel als mogelijk een tijdelijke invulling te geven.
Zopas werd bekend dat het gebouw effectief in gebruik zal genomen worden en dat het bezoekerscentrum voor het Grenspark Groot-Saeftinghe er in wordt onder gebracht. Dat is een zinvolle keuze. Het pand wordt daarmee niet alleen nuttig gebruikt, het nieuwe infocentrum zit gelijk ook op een ideale locatie. Doel wordt namelijk elk weekeinde druk bezocht door vele toeristen en geïnteresseerden.
Doel 2020 hoopt dat met de tussentijdse oplossing de nodige tijd wordt vrijgemaakt om aan een definitieve oplossing te werken omtrent de renovatie van de brasserie. Als de gemeente Beveren daarbij rekening houdt met de adviezen van het Agentschap Onroerend Erfgoed kan dat snel gaan. Dan kunnen de vele klanten van de molen ook weer snel naar hun vertrouwde plek op de dijk in Doel terugkeren.
Persmededeling Doel 2020, 30 maart 2023
Verbond voor de Toekomst. 1 jaar verder.
Op 31 maart 2022 werd bekend gemaakt dat een Verbond was gesloten tussen 13 verschillende actoren een: "Verbond voor de toekomst en leefbaarheid van het ommeland van de haven van Antwerpen en de polders van Linkerscheldeoever". Een jaar later staar er veel in de steigers maar op het terrein dringt zich bijkomend concrete actie op. Dat bleek nog enkele weken geleden toen een deel van de oude maalderij in Doel instortte.
Doel 2020 kwam in 1997 tot stand als bewonersvereniging en actiecomité en ijvert sedertdien voor het behoud en de leefbaarheid van Doel en het omliggende poldergebied. In een poging een eind te maken aan de steeds verdergaande verloedering en wetteloosheid voerde Doel 2020 vanaf 2016 intense gesprekken met diverse instanties en overheden. Dat leidde tot een eerste akkoord in de zomer van 2018 en finaal tot het Verbond van 30 maart 2022.
Met de ondertekening van het Verbond zette Doel 2020 een punt achter 25 jaar van confrontatie en juridische actie. Doel 2020 legt zich neer bij een beperkte havenuitbreiding, anderzijds gaat onze actie voor een leefbare regio onverminderd door. In die zin is het Verbond voor ons geen eindpunt maar een beginpunt. Een momentum dat een omslag kan betekenen voor de streek en voor iedereen die daar op een of andere manier bij betrokken is. Essentieel daarbij is voor ons dat zoals in het Verbond bepaald: het landschap en erfgoed in Doel en omliggende polders worden erkend, de haven wordt gebufferd ten opzichte van het omliggende poldergebied, de gehuchten worden behouden en de leefbaarheid in Doel en de polders wordt verbeterd. In die zin is het van grote betekenis dat na 25 jaar van georganiseerd verval voor Doel een toekomstperspectief wordt uitgetekend.
Het toekomstperspectief wordt verder uitgewerkt door studiebureau Omgeving ism de WG Doel. Deze week werd ook het Onroerend Erfgoed Richtplan opgestart olv Erfpunt. Daarvan worden eind dit jaar de eerste resultaten verwacht. In het poldergebied rond Doel worden met het oog op renovatie een aantal leegstaande panden onderzocht. In Doel werden een 20-tal panden geselecteerd die in aanmerking komen voor renovatie. Voor de eersten daarvan wordt de aanbesteding van de renovatie deze zomer opgestart. De monumenten Hoog Huis en Hof ter Walle worden overgedragen aan Herita.
Ondertussen wordt duidelijk dat zich in Doel zelf bijkomende maatregelen opdringen. Daarvan getuigde enkele weken geleden nog de instorting van de de oude maalderij in Doel. Ook in de methodologie en concrete aanpak – met een zeer grote spreidstand in tijd en middelen bij de verschillende actoren – is het nog zoeken naar een juist evenwicht.
We beseffen als geen ander dat het in het licht van de gebeurtenissen van voorbije 25 jaar een grote uitdaging vormt om het conflictmodel uit het verleden in te ruilen voor een samenwerkingsmodel. Als Doel 2020 willen we er alleszins aan meehelpen om dat - in een geest van gelijkwaardigheid - mee waar te maken.
Erfgoedgemeenschap Doel & Polder
Nieuwe website KoesterDoel.be
Erfgoed in de kijker
In navolging van de infoborden die eerder in het Scheldedorp geplaatst werden heeft de Erfgoedgemeenschap Doel & Polder nu ook een rijk gevulde webstek gelanceerd die het erfgoed van Doel en de polder volop in de kijker zet. Daarmee wordt volop duidelijk wat de troeven zijn van Doel en zijn omgeving. Prachtig werk van Johan en Liese. Héél warm aanbevolen!
Huidige situatie met actief Deurganckdok bewijst dat ook toekomstige situatie leefbaar kan zijn
Naar verwachting keurde de VR vandaag een verdere uitbreiding goed voor de Haven van Antwerpen. Met het plan 9-bis komt er geen Saeftinghedok maar wordt het Deurganckdok uitgebreid met een soort van appendixdok. Doel, de gehuchten en het ruime poldergebied worden gevrijwaard. In plaats van de voorziene 1000 ha wordt nu 100 ha ingenomen.
Doel 2020 ziet met het plan geen reden tot euforie, daarvoor is het te veel een compromis. Anderzijds kan de historische betekenis van dit moment moeilijk ontkend worden. 20 jaar verzet hebben er toe geleid dat er weer over de toekomst wordt gesproken van Doel en de polder. Daarmee komt er ook finaal een einde aan het wanbeleid, de aanhoudende druk op bewoners, de afbraken, de bewuste verwaarlozing en verloedering.
Over de toekomst van Doel wordt momenteel nog nagedacht en gesproken binnen een "Werkgroep Doel" waar zowel het Havenbedrijf, diverse overheden en actiecomités deel van uitmaken. Voor Doel 2020 is het duidelijk dat er in Doel weer zal gewoond worden. Wat dat concreet moet betekenen of wat daar de omvang van moet zijn? Dat kan voor het actiecomité best langzaam aan groeien, 'bottom-up' en niet met grootschalige plannen opgelegd van bovenuit. Bij toekomstscenario's moet bovendien het historische en kleinschalige karakter van Doel optimaal gerespecteerd. Doel 2020 is van mening dat de kennis die gedurende drie jaar werd opgebouwd door de faculteit architectuur van de KULeuven en het project Doelland een belangrijke meerwaarde kunnen zijn voor de toekomst van het dorp en de streek.
Van het plan 9-bis liggen de contouren nu vast. Nooit eerder was een consensus rond de havenuitbreiding zo dichtbij. Anderzijds moet het duidelijk zijn dat wij na de gebeurtenissen en anomalieën van voorbije 20 jaar geen genoegen kunnen nemen met halfslachtige maatregelen. In Doel moet kunnen gewoond worden. Huizen en panden moeten opnieuw ter beschikking komen van geïnteresseerden. In de polders moeten de lokale landbouwers hun activiteiten kunnen verderzetten. En voor de ruime omgeving moeten sluitende garanties komen inzake leefbaarheid. Ook op vlak van mobiliteit.
Doel 2020 wil tevens een andere aanpak inzake natuur. Die moet niet alleen de toets met de Europese regelgeving doorstaan maar moet ook rekening houden met blijvend landbouwgebruik en het bestaande historische landschap.
Aan de doemdenkers die stellen dat wonen in Doel niet zou kunnen omwille van de te verwachten overlast wil Doel 2020 nog het volgende kwijt: Het Deurganckdok ligt even ver van het dorp als het nieuwe appendixdok komt te liggen. Het Deurganckdok functioneert al bijna 15 jaar zonder noemenswaardige overlast voor het dorp. Als de VR en het Havenbedrijf hun engagementen nakomen staat niets een goed nabuurschap in de weg. En is er geen enkele reden om zich zorgen te maken over een bewoond dorp in wat op de kaart staat als woongebied.