Persmededeling Doel 2020, 11 mei 2015

Auditeur oordeelt dat reparatie-GRUP afbakening haven van Antwerpen onwettig is

Saeftinghedok gaat niet door

Chronologie

Op 30 april 2013 stelde de Vlaamse Regering het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) "Afbakening Zeehavengebied Antwerpen" definitief vast.

Dit GRUP veegde Doel planologisch van de kaart en moest de basis vormen voor het Saeftinghedok.

De Raad van State heeft het GRUP op 3 december 2013 gedeeltelijk geschorst wegens schendingen van de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. Het grootste deel van het linkerscheldeoevergebied is Vogelrichtlijngebied. Bepaalde delen zijn Habitatrichtlijngebied. Het GRUP voorzag o.a. in de vernietiging van het uitzonderlijke natuurgebied De Putten (Vogelrichtlijngebied), in het verdwijnen van de slikken en schorren aan Doel (Habitatrichtlijngebied) en in de aanleg van andere natuurgebieden elders als compensatie.

Een dergelijk GRUP kan echter maar worden goedgekeurd wanneer een zgn. passende beoordeling (bijv. een MER) is gemaakt omtrent de gevolgen van het plan voor het Vogelrichtlijn- en / of Habitatrichtlijngebied én uit deze beoordeling blijkt dat het plan geen betekenisvolle aantasting van het gebied veroorzaakt. Is de passende beoordeling negatief, dan kan het plan slechts uitzonderlijk worden goedgekeurd, met name wanneer er dringende redenen van groot openbaar belang zijn, er geen alternatieven zijn én er compenserende maatregelen worden genomen. De Auditeur oordeelde in 2013 reeds dat deze uitzonderingsprocedure niet was gevolgd en dat de passende beoordeling gebrekkig was omdat rekening werd gehouden met creatie van nieuwe natuurgebieden (compensaties), waarvan de uitkomst onzeker is.

Na de schorsing in 2013 heeft het Vlaamse Parlement in april 2014 de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening aangepast zodat gebrekkige RUP's voortaan kunnen worden "gerepareerd" zonder een nieuw openbaar onderzoek. Ondanks het feit dat deze wijziging van de Codex wordt aangevochten voor het Grondwettelijk Hof, heeft de Vlaamse regering op 24 oktober 2014 een reparatie-RUP uitgevaardigd dat opnieuw voorziet in het verdwijnen van Doel en in de aanleg van het Saeftinghedok.

Reparatie-GRUP is onwettig

Ook dit reparatie-RUP wordt aangevochten voor de Raad van State en de Auditeur heeft in zijn verslag de „reparatie" met de grond gelijk gemaakt. Eer is nog steeds sprake van compensatie zonder dat de uitzonderingsprocedure werd gevoerd en bovendien blijft de passende beoordeling gebrekkig (1) omdat rekening wordt gehouden met de compensaties en (2) de uitkomst van de creatie van deze compensaties onzeker blijft. Dus ook het reparatie-RUP is onwettig. In wezen moet een nieuw MER worden opgesteld, hetgeen jaren in beslag zal nemen.

Wel adviseert de Auditeur niet om de schorsing van het GRUP te bevelen. Hic et nunc wordt er immers geen spoedeisendheid aangetoond voor de Doelenaars. Mocht er zich echter een situatie voordoen waarbij wel spoedeisendheid ontstaat (massale sloopvergunningen die worden afgeleverd, of onteigening die wordt opgestart), dan kan te allen tijde een nieuwe aanvraag tot schorsing worden ingediend. Wat nu met de Haven van Antwerpen?

De kans dat het reparatie-GRUP dus ook vernietigd wordt is zo goed als zeker, te meer nu het Hof van Justitie recentelijk in een gelijkaardige zaak tot hetzelfde besluit kwam. De onwettigheid van het GRUP impliceert de onwettigheid van de vergunningen die op basis van het RUP zouden worden verleend. Ook de geplande onteigeningen zijn onwettig. Noch de verhuis van MSC, noch de mogelijke herinvulling aan het Delwaidedok zullen worden gehinderd. Ook de groeikansen voor MSC worden niet gehypothekeerd.

Maar de onwettigheid van het reparatie-RUP impliceert dat het megalomaan vernietigingsproject Saeftinghedok thans niet doorgaat.

Natuurcompensaties

Het verslag van de Auditeur toont nog maar eens de gebrekkigheid van de natuurcompensatieplannen aan. Wij achten dan ook de tijd rijp om deze compensatieplannen te herbekijken.

Bij een effectieve vernietiging van het GRUP kunnen er ook inbreidingsplannen van de haven (Verrebroekdok e.a.) in het gedrang komen. Onze juridische actie is niet gericht tegen de inbreidingsplannen. Deze kunnen zonder probleem doorgaan indien voor elk project apart een planningsproces wordt opgestart. En te kiezen voor natuurcompensatie met respect voor de mens en het bestaande cultuurlandschap. Een afzonderlijke behandeling van de inbreidingsplannen zou ook van meer logica getuigen dan deze samen te voegen met de plannen voor een grote havenuitbreiding. Beide staan namelijk los van elkaar.

Vlaamse Regering is verantwoordelijk voor leefbaarheid van Doel

De kans dat Doel niet zal verdwijnen in de komende jaren is reëel. De nu al 15 jaar aanslepende aankondigingspolitiek van de Vlaamse regering, het Havenbedrijf en de Maatschappij Linkerscheldeoever zijn de rechtstreekse oorzaak voor de ellendige situatie waar het dorp Doel zich vandaag in bevindt. Het is niet meer dan correct dat diegenen die hiervoor verantwoordelijk zijn er voor zorgen dat er in Doel eindelijk een minimum aan veiligheid en leefbaarheid tot stand komt.

NIEUWSOVERZICHT